Wspomnieniowy post Pana Macieja Winiarskiego o Ann Harman, niedawno zmarłej amerykańskiej pszczelarce – naukowcu.

Mniej więcej miesiąc temu doszła do mnie smutna wiadomość. Zmarła Ann Harman (27 kwiecień 1931 r. – 1 maj 2020 r.) – dobry duch pszczelarstwa amerykańskiego i światowego. Była to kobieta niesłychanie oddana pszczołom i pszczelarstwu, przy czym najbardziej była znana ze swojej pracy edukacyjno-instruktażowej. Znałem tę wielką Uczoną i Pszczelarkę ponad 30 lat i zawsze mogłem liczyć na Jej pomoc i rady, z których korzystam po dziś dzień. Jednak Ann Harman z wykształcenia była chemikiem i jakiś czas pracowała w instytucie naukowym, w którym na zlecenie NASA opracowywała nowe pokrycia naczyń kuchennych (patelni, garnków, itd.). Chodziło o to, aby na statkach kosmicznych, odgrzewane potrawy nie przywierały do tych naczyń. Wyobraźmy sobie, że na takim statku coś się przypali i jak tu wywietrzyć „kuchnię”… Oczywiście, podczas pierwszych wypraw w kosmos, znane już były pochłaniacze zapachów, ale rozwiązanie problemu przywierania potraw do naczyń było ważną sprawą. Tak oto powstał teflon i naczynia teflonowe.

Ann Harman pierwszy raz zetknęła się z pszczołami w 1978 r. i od tej pory pozostała im wierna do końca życia. Od 1982 roku zaczęła szkolić amerykańskich pszczelarzy i tą działalnością była pochłonięta aż do końca. Jako reprezentantka Agricultural Cooperitive Development International i Volunteers in Overseas Cooperative Assistance uczestniczyła w programach pomocowych dla najbiedniejszych krajów świata, w ramach których szkoliła pszczelarzy na 5 kontynentach i w 29 krajach. W Polsce – niestety – nie była, bo nasz kraj nie był objęty tymi programami. Mieszkała w stanie Maryland, gdzie przy swoim domu miała niewielką pasiekę, w której prowadziła szkolenia pszczelarzy, zwłaszcza początkujących.

Od strony naukowej zajmowała leczeniem artretyzmu u koni i psów przy pomocy jadu pszczelego oraz właściwościami miodu i jego znaczeniem w poprawianiu smaku wielu potraw. W ten sposób powstała duża książka kucharska, której współautorką była Ann Harman. Napisała również kilka podręczników i poradników dla pszczelarzy oraz tysiące artykułów publikowanych w Bee-Culture
i w innych czasopismach. Również jest znana w Europie. Bo oto za moją namową, Ann Harman opublikowała kilkadziesiąt artykułów w „The Beekeepers Quarterly” – czasopisma pszczelarskiego o zasięgu ogólnoświatowym. Kilka z nich przetłumaczyłem i opublikowałem w naszej „Pasiece”.

Ann Harman była również bardzo aktywna na niwie społecznej, ponieważ była wielokrotnie wybierana do władz kilku organizacji amerykańskich. O Jej aktywności i pracowitości mawiano, że jest „jak pszczoła-robotnica” – po prostu niestrudzona. Zawsze odpowiadała na listy – ostatni otrzymałem w kwietniu br. Mnie jest po prostu żal, że tak życzliwego pszczołom, pszczelarzom i wszystkim ludziom człowieka nie ma już między nami…

Maciej Winiarski