Tekst wyróżniony niebieską i pogrubioną czcionką oznacza link

O możliwościach pozyskania środków finansowych

Od 16 sierpnia 2004 r. biura Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa realizują zadania związane z przyjmowaniem i obsługą wniosków o dofinansowanie projektów związanych z rolnictwem. Z wielu z nich mogą korzystać także pszczelarze. Wybrane z nich przedstawię w niniejszym cyklu, mając nadzieję, że zaktywizuje on środowisko pszczelarskie do samodzielnych poszukiwań źródeł dofinansowania i przyczyni się do rozwoju pasiek jako alternatywnych lub głównych źródeł dochodu.

Sektorowy Program Operacyjny (SPO)

„Inwestycje w gospodarstwach rolnych”

O tę pomoc mogą ubiegać się osoby prowadzące działalność rolniczą w gospodarstwie o obszarze nie mniejszym niż 1 ha lub produkcję w działach specjalnych produkcji rolnej. Maksymalna wysokość pomocy wynosi 300 tys. zł. i stanowi ona zwrot kosztów poniesionych przez beneficjenta na poziomie co najmniej 50%. Poziom ten wzrasta gdy o pomoc stara się młody rolnik i/lub gospodarstwo jest położone na obszarze o niekorzystnych warunkach gospodarowania (nawet do 65%).
Koszty które podlegają współfinansowaniu w ramach tego programu to tzw. koszty kwalifikowane, niektóre z nich obejmują:

• koszty ogólne związane z przygotowaniem projektu i niezbędnej dokumentacji,
• koszty budowy, remontu połączonego z modernizacją budynków wraz zakupem i montażem instalacji technicznej i wyposażenia,
• koszty zakupu lub instalacji wyposażenia do produkcji, przechowywania, magazynowania i konfekcjonowania produktów rolnych,
• zakupu zwierząt hodowlanych (stada podstawowego) – można więc starać się o refundację zakupu rojów pszczelich jak i matek o udokumentowanym rodowodzie.

Rolnik zobowiązuje się też do spełnienia minimalnych standardów w zakresie higieny, ochrony środowiska i warunków utrzymania zwierząt. Pomoc w ramach może zostać przyznana osobie o odpowiednich kwalifikacjach zawodowych. Osoby, które nie posiadają wykształcenia rolniczego spełniają ten warunek jeśli wykażą że mają 3 lub odpowiednio 5-letni staż pracy w gospodarstwie rolnym, np. będąc ubezpieczonym w systemie rolniczym jako domownik. Projekty spełniające wymogi programu są przyjmowane do realizacji wg kolejności składania wniosków, w ramach dostępnych środków. Warto więc jak najszybciej zasięgnąć informacji by nie stracić szans na korzystną dotację swojej działalności.

! ! ! Do dnia 7 kwietnia 2005 r. zostało złożonych 13 585 wniosków co stanowi 62,83 % wykorzystania limitu finansowego przypadającego na to działanie.

„Różnicowanie działalności rolniczej i zbliżonej do rolnictwa w celu zapewnienia różnorodności działań lub alternatywnych źródeł dochodów”

Program ten jest przeznaczony dla osób fizycznych – rolników oraz domowników, a także osób prawnych zajmujących się prowadzeniem działalności rolniczej. Dofinansowaniem objęte są projekty związane z uruchomieniem lub rozwojem działalności dodatkowej w zakresie:

• usług na rzecz rolnictwa, w tym: działalności usługowej związanej z uprawami rolnymi (np. zapylanie upraw), a także działalności związanej z chowem i hodowlą zwierząt (np. inseminacja matek pszczelich);
• prowadzenia na małą skalę przetwórstwa produktów rolnych;
• sprzedaży bezpośredniej produktów pochodzących w większości z własnego gospodarstwa (udział własny powinien być nie mniejszy niż 50%);
• „e-commerce” – sprzedaży lub promocji przez Internet produktów rolnych, oraz towarów lub usług;
• agroturystyki.

Pomoc realizowana jest w formie dofinansowania na zasadzie refundacji do 50% kosztów kwalifikowanych. Łączna kwota pomocy w ramach tego działania nie będzie mogła przekroczyć 100 tys. zł. Ekonomiczny plan projektu powinien obejmować termin rozpoczęcia i zakończenia realizacji inwestycji. Przy planowaniu daty rozpoczęcia projektu należy uwzględnić czas potrzebny ARiMR na rozpatrzenie wniosku tj. około 3 miesięcy. Ustalając termin zakończenia projektu należy wziąć pod uwagę czas potrzebny na uzyskanie odpowiednich zaświadczeń, pozwoleń i opinii itp. Realizacje projektu można rozpocząć po podpisaniu umowy z ARiMR (zwrot kosztów kwalifikowanych można uzyskać jedynie na podstawie faktur wystawionych po podpisaniu umowy między stronami).
Refundacji podlegają koszty kwalifikowane dotyczące m. in.:

• budowy lub remontu połączonego z modernizacją obiektów budowlanych;
• zakupu maszyn, urządzeń, narzędzi i wyposażenia;
• zakupu sprzętu komputerowego i oprogramowania;
• zakupu środków transportu;
• zagospodarowania terenu;
• koszty ogólne realizacji projektu.

Pomoc finansowa może być przyznana pod warunkiem, że projekt realizowany jest w miejscowości liczącej do 5 tys. mieszkańców, należącej do gminy wiejskiej lub miejsko – wiejskiej i projekty spełniają lub będą spełniać wymagania w zakresie higieny produkcji, bezpieczeństwa żywności, ochrony środowiska oraz dobrostanu zwierząt. Projekty spełniające wymogi programu są przyjmowane do realizacji według kolejności zgłoszeń, w ramach dostępnych środków.

! ! ! Do dnia 7 kwietnia 2005 r. zostało złożonych 1 589 wniosków co stanowi 25,78 % wykorzystania limitu finansowego przypadającego na to działanie.

„Poprawa przetwórstwa i marketingu artykułów rolnych”

Jest oczywiste, że „duży może więcej”. Korzyści z funkcjonowania na rynku większych jednostek rozkładają się po obu stronach: przedsiębiorców i konsumentów. Poprawia się efektywność gospodarowania firm, a co za tym idzie ich konkurencyjność, konsumenci natomiast mają szansę otrzymać produkt w oczekiwanej jakości i asortymencie.
Dofinansowanie zakładów uruchomiono w Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa 15 września 2004 r. Jego celem jest wspieranie projektów inwestycyjnych związanych z modernizacją i dostosowaniem do warunków funkcjonowania na Jednolitym Rynku UE zakładów działających w obszarze przetwórstwa i marketingu artykułów rolnych.
Szacuje się, że w Polsce funkcjonuje ok. 20 zakładów zajmujących się skupem i konfekcjonowaniem miodu: 2 z nich to spółdzielnie pszczelarskie, pozostałe to firmy prywatne. Restrukturyzacja tych zakładów powinna skutkować m. in. poprawą jakości i dystrybucji produktów, uaktywnieniem mechanizmu zbytu i stabilnego zaopatrzenia rynku w surowiec pszczelarski. W ramach działania są wspierane projekty dotyczące budowy lub modernizacji zakładów produkcyjnych lub infrastruktury handlu hurtowego, nie mogą natomiast dotyczyć inwestycji na poziomie handlu detalicznego.

Pomoc wynosi maksymalnie 50% wysokości kosztów kwalifikowanych i nie może być niższa niż 100 tys. zł. przypadające na jeden projekt. Płatność jest dokonywana jednorazowo po zakończeniu całości realizacji projektu lub w dwóch etapach. Planowane inwestycje powinny wiązać się z korzyściami dla naszych producentów rolnych, jednakże ze względu na specyfikę pozyskiwania miodu, podmioty zajmujące się jego przetwórstwem nie są zobowiązane do zawierania umów kontraktacji z pszczelarzami.
Wnioski można składać w Oddziałach Regionalnych ARiMR.

! ! ! Do dnia 7 kwietnia 2005 r. zostało złożonych 394 wnioski co stanowi 42,27% wykorzystania limitu finansowego przypadającego na to działanie.

Program Rozwoju Obszarów Wiejskich (PROW)

„Grupy producentów rolnych”

Wsparcie na zakładanie i administracyjne koszty działania takich grup uruchomiono w ARiMR 15 grudnia 2004 r. Jej członkami mogą być osoby fizyczne i prawne, prowadzące gospodarstwo rolne lub prowadzące działalność rolniczą w zakresie działów specjalnych produkcji rolnej. Grupa producencka działająca w sektorze pszczelarskim może zostać utworzona ze względu na jeden produkt – miód, lub grupę produktów – a więc także inne produkty pszczele. Co najmniej połowa udokumentowanych przychodów grupy powinna pochodzić ze sprzedaży produktów wyprodukowanych w gospodarstwach jej członków.

Grupa producencka może rozpocząć działalność na rynku po wydaniu przez wojewodę decyzji administracyjnej potwierdzającej spełnienie przez nią warunków określanych w ustawie z 15 września 2000 r. o grupach producentów rolnych i związkach. Pomoc finansowa jest realizowana w formie rocznych płatności w okresie pierwszych 5 lat od daty wpisania grupy do rejestru prowadzonego przez wojewodę. Kwota wsparcia jest wyliczana na podstawie rocznej wartości netto sprzedanej produkcji, powstałej w gospodarstwach członków grupy i maksymalnie może wynosić:

• 100 tys. euro – w 1 i 2 roku,
• 80 tys. euro – w 3 roku,
• 60 tys. euro – w 4 roku
• 50 tys. euro – w 5 roku.

Główne cele programu to:

• podniesienie dochodów rolników przez zmniejszenie kosztów produkcji;
• poprawa jakości produkcji w wyniku zastosowania wspólnych technologii;
• opracowanie wspólnego systemu sprzedaży produktów;
• ustalenie zasad strategii informacyjnej, szczególnie w odniesieniu do specyfiki pozyskiwania produktów pszczelarskich.

Aby je zrealizować, grupy producentów rolnych powinny wypracować system wspólnego przygotowywania towaru do sprzedaży, obejmujący konfekcjonowanie, oznakowanie, dostaw do odbiorców hurtowych i wspólny zbyt.

Wnioski przyjmują Oddziały Regionalne ARiMR – nie później niż 6 miesięcy od dnia wpisania grupy do rejestru. Wymaganymi załącznikami do wniosku są: wypis z rejestru grup producentów rolnych oraz wykaz faktur VAT i rachunków w ujęciu chronologicznym.
Wnioski są rozpatrywane według kolejności złożenia.

Do 7 kwietnia 2005 r. złożono 19 wniosków na kwotę blisko 2,6 mln zł.

Gdzie szukać informacji …?

…  w regionalnych i powiatowych biurach ARiMR,
…  w Ośrodkach Doradztwa Rolniczego,
…  pod bezpłatnym numerem infolinii: 0-800 380 084,
…  w Internecie na stronach: ARiMR, Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi,
Centrum Doradztwa Rolniczego